آشنایی با شگردهای شیطان از اهمّیت زیادی برخوردار است و ما می‌توانیم با الهام از آیات و روایات آنها را چنین دسته‌بندی کنیم:
1. اضلال و اغواء
در قرآن عدوّ مُضِلٌّ ... و لاضّلنّهم ... و لاغویّنهم ولقد اضّل منکم جبلّاً کثیرا و ... . در توصیف عمل شیطان نسبت به انسان آمده است.
این توصیف‌ها دلالت تام دارد بر اینکه شیطان درصدد گمراه نمودن و منحرف کردن انسان‌ها است و کیفیّت اضلال و اغواء او در مباحث آینده مفصّلاً بیان خواهد شد.
2. افتنان (فتنه‌گری)
«یا بَنی آدَمَ لا یَفْتِنَنَّکُمُ الشَّیْطانُ کَما أَخْرَجَ أَبَوَیْکُمْ مِنَ الْجَنَّـ［ِ یَنْزِعُ عَنْهُما لِباسَهُما لِیُرِیَهُما سَوْآتِهِما إِنَّهُ یَراکُمْ هُوَ وَ قَبیلُهُ مِنْ حَیْثُ لا تَرَوْنَهُمْ إِنَّا جَعَلْنَا الشَّیاطینَ أَوْلِیاءَ لِلَّذینَ لا یُؤْمِنُونَ؛1
ای فرزندان آدم! زنهار تا شیطان شما را به فتنه نیاندازد؛ چنان که پدر و مادر شما را از بهشت بیرون راند و لباسشان را از ایشان برکند تا عورت‌هایشان را بر آنان نمایان کند، در حقیقت او و قبیلهاش شما را از آنجا که آنها را نمیبینید، میبینند. ما شیاطین را دوستان کسانی قرار دادیم که ایمان نمیآورند.»
3. تعلیم باطل:2
- یاد دادن لواط
- تعلیم قتل، او به قابیل یاد داد چگونه برادرش هابیل را بکشد؛
- ساختن خمر و شراب مسکر و خوردن آن؛
- قمار کردن و ساختن ابزار و آلات آن؛
- غنا و ملاهی؛
- تعلیم سحر و جادو.
پی‌نوشت‌ها:
1. سورة اعراف (7)، آیة 27.
2. وسایل الشیعه، ج 2، باب حدیث 17.
